2022 Cyprus

Cyprus ligt natuurlijk nèt niet in Afrika maar het eiland is zeer de moeite waard om te verkennen.

Cyprus – Griekse deel 8 mei – 1 juni 2022
De heldere lucht maakt het mogelijk om het wisselende landschap onder ons goed te bekijken. Al snel zijn wij onze oriëntatie kwijt boven welk land we vliegen maar we gaan richting het zuidoosten: naar Cyprus deze keer.

Het is weer even wennen, links rijden, stuur rechts, schakelen links. En het knipperlicht, zit die nu rechts of is dat de ruitenwisser? Het maakt niet uit: De richtingaanwijzer doet het sowieso niet. Morgen krijgen we een nieuwe auto wordt ons beloofd, dat is gemakkelijker dan een lampje vervangen blijkbaar. Inmiddels is het al goed donker geworden en een beetje op goed geluk rijden wij door de stad op zoek naar ons hotel. Overal staan snelheidsborden, ze wisselen elkaar in rap tempo af: 30, 65, 50,80 in slechts een paar kilometer. Omdat 30 en 50 om en om erg vaak voorkomen concentreren wij ons hierop. Tot we er achterkomen dat de kilometerteller in de auto in miles aangegeven wordt, zijn we nu toch te snel geweest? Hopelijk hebben de rader checkpoints ons niet te pakken gekregen!

Paphos en de westkust
Paphos blijkt een stad vol historie, we struinen over verschillende sites die al ruim voor Chr. gebouwd zijn. Ruïnes zijn er achtergebleven. Indrukwekkend om te bedenken wat zich hier al zo lang geleden heeft afgespeeld. Ook ons hotel refereert aan de historie: alle wanden zijn rijkelijk beschilderd met goden en godinnen. Verhalen van de Grieken en de Romeinen, hoe zat het ook alweer? Het feit dat we in het Roman hotel in Griekenland zitten maakt het niet duidelijker. We lopen ruim 25.000 stappen op één dag onder een strak blauwe hemel, langs de kust met het oude fort en langs oude graftombes.

In de bergen zijn tombes uitgehakt en vervolgens rijkelijk beschilderd met kleurrijke fresco’s. We bevinden ons bij het Agios Neophytos klooster, tot op de dag van vandaag nog volop in gebruik wat het rijkelijk versierde kerkje duidelijk laat zien. Een prachtige slingerweg door verschillende dorpjes brengt ons bij de Adonis waterval. We wandelen door de kloof, aan beide zijden ingesloten door kleurrijke rotswanden. Veel verschillende planten en bloemen maken het soms wat lastig om onze weg te vinden. We klauteren over wortels en omgevallen bomen. De voeten houden we niet droog, tot halverwege de knieën doorwaden wij het heldere riviertje. Dat de stroming best sterk is blijkt wel als Wendy’s slipper er bijna vandoor gaat: op weg naar de waterval.

Vele haarspeldbochten brengen ons vanuit de bergen weer naar beneden tot aan de turkooise zee. Het water slaat met grote kracht tegen de rotsen aan. Dit gebeurt duidelijk al langere tijd: fantastische zeegrotten in de meest bizarre vormen zijn het gevolg. Doordat het gesteente uit verschillende soorten bestaat zijn niet alleen de vormen maar ook de verschillende kleuren prachtig om te zien. Het grove zand op de strandjes wordt afgewisseld met gekleurde keien, de meeste mooi rond geslepen omdat ze al vele keren heen en weer gesleept zijn met eb en vloed.

Akamas National Park
De komende dagen verblijven wij in een soort ‘kabouterhuisje’ aan de rand van het natuurgebied met uitzicht op zee, wat een heerlijke plek! Vanaf hier verkennen wij het gebied met onze ‘kabouter 4×4’ die ons op een geweldige manier over de rotsen en keien steeds hoger en hoger de bergen in brengt.

De verschillende paadjes zijn eindeloos en zoals altijd zijn wij nieuwsgierig waar juist de kleine afgelegen paden toe leiden. Tot we verstrikt raken in de wandelroutes en het best een uitdaging is om een begaanbare weg terug te vinden.

Het voordeel is wel dat we de voorbij jakkerende quads even kwijt zijn en wij ons ‘in the middle of nowhere’ voelen. Behendig vermijden we de grote keien, met beleid sturen we wiel voor wiel een gat in als het echt niet anders kan. Het is goed om allebei onze offroad rij ervaring hier weer even te trainen, bergopwaarts maar ook stijl naar beneden met naast ons diepe afgronden. Regelmatig komen de herinneringen boven van de spannende routes die wij eerder met onze Land Rover door de Andes reden. Hoewel het hier aanzienlijk minder hoog is en deze Suzuki Vitara veel kleiner is krijgen wij toch het echte reisgevoel terug: heerlijk!

Het zeewater roept dus koersen wij af naar een van de vele strandjes in Akamas. We picknicken, wandelen, zwemmen en strandjutten op verschillende prachtige plekken. Niet overal zijn de strandjes even schoon, we schrikken van de hoeveelheid troep die we aantreffen. Vooral plastic ligt overal verspreid, al snel is ons vuilzakje gevuld met allerlei zwerfafval. De kleine stukjes plastics in het water krijgen we helaas niet te pakken.

Troödos gebergte
De keien maken plaats voor gravel. Later rijden we over betonplaten en tenslotte over glad asfalt. Ook het landschap verandert: van blauwe zee naar (beschermd) bosgebied, afgewisseld met akkerplateau’s op de bergflanken. Bij de boerderijen scharrelen wat geitjes, koeien en schapen maar veel veeteelt lijkt hier niet te zijn. Het wordt kouder, grote donkere wolken verstoppen de blauwe hemel. We bibberen in onze korte broek, warmer dan 15c zal het nu niet zijn. Omdat we regen verwachten doen wij het kapje van de cabrio maar alvast dicht. Niet dat het echt veel zal helpen want de constructie is echt niet waterdicht maar het scheelt allicht iets. In de verte horen we het al donderen maar bij ons breekt dan toch de zon weer door. Ongelooflijk hoe snel het weer hier kan veranderen!

Geen flauw idee hoeveel bochten we hebben gemaakt maar het zijn er heeeeel veel! Slingerend door het Troödos gebergte. Van dalen naar toppen en andersom. Omringd door heerlijk geurende dennen en (beschermd) bosgebied. Mooie uitzichten over al het groen en in de verte nog een glimp van de blauwe zee. Op de Olympos treffen we een skilift aan, deze gaat naar de hoogste bergtop van Cyprus. Helaas is hij nu buiten werking maar we horen dat maart een goed moment is om te komen: overdag kan je skiën en daarna naar het strand om lekker te zwemmen en zonnebaden, onthouden maar!

Niet alleen op de weg blijken wij de enige, ook het parkje waar we overnachten ligt er doodstil bij. Wij verwachtte een appartementje in een klein vakantiepark maar het blijkt meer een plek voor (school) sportkamp te zijn. Na wat berichten heen en weer komt de afwezige medewerker open doen. Op een lief katje na is het geheel verlaten en hoewel het wat armoedig aandoet hebben wij wel lekker de ruimte! De kat blijft dicht bij ons huisje en spint er op los als ze een beetje eten krijgt.

Vol pracht en praal, geheel gedecoreerd met schilderijen, fresco’s en mozaïek. Wat een mooie plek is het Kykkos klooster! We bewonderen kostuums uit de 11e eeuw maar ook een natuurstenen vloer in mooie patronen uit 1994. Goed te zien dat dit klooster zorgvuldig onderhouden wordt.
In Kakopetria wanen wij ons zeker 100 jaar terug. Kleine smalle steegjes kronkelen door dit dorpje. De vooral uit hout opgebouwde huisjes zijn rijkelijk versiert met talloze potten met gekleurde planten en bloemen. Een kat ligt lekker in het zonnetje op een drempel, een ander zoekt liever de schaduw op en weer anderen lopen een stukje met ons mee. Op een veranda zit een oude dame verstopt achter allerlei potten met honing, olijven en zelfgemaakte marmelade die ze enthousiast aanprijst als Wendy langsloopt.

Het helder groene meer omringt door geurende dennenbomen lonkt! Hoe anders is het kleurbeeld hier ten opzichte van het rode meer van de ijzermijn, omringd door geel/ oranje rotsen waar we eerder langs kwamen. We besluiten een tussenstop te maken en het geplande halfuurtje wordt al snel 2 uur maar het is vakantie dus waarom niet? Terwijl wij wat verkoeling zoeken in het groene water knabbelen de visjes aan onze voeten wat een kriebelend gevoel geeft.

Culinaire verwennerijen
Hoewel wij van plan waren om regelmatig zelf te koken of iets voor de lunch klaar te maken komt dat er in praktijk nauwelijks van. De vele restaurantjes met locale gerechten zijn gewoon te lekker. Of het nu een terras aan een verlaten strand betreft of een Taverna in de bergen. Gevulde wijnbladeren, verse octopus, garnalen in Saganaki stijl, rode mul, risotto met verse zeevruchten, verse keftedes gehaktballetjes en natuurlijk de verse salades met tomaat, olijven, feta en Halloumi kaas… De meeste gerechten worden gestart met geroosterd brood en olijf(olie) en afgesloten met een mierzoet dessert, aangeboden door de chef. De meeste restaurants hebben één overeenkomst: ze zijn ontzettend groot en meestal heel leeg. Het komt regelmatig voor dat er slechts vier tafeltjes bezet zijn en de overige 500 plekken leeg blijven. De papieren en plastic tafelkleden zorgen voor comfort voor de bediening, helaas iets minder voor de gasten, maar ja.

Bij de Antoniades winery verteld het echtpaar bevlogen over hun wijnbedrijf wat al sinds 1780 in de familie is. Na een uitleg over het maakproces krijgen wij een aantal soorten te proeven, allemaal puur natuur zonder kunstmatige toevoegingen heerlijk! We nemen een aantal flessen mee voor de komende dagen.

Bij het lokale supertje kopen we wat lekkers voor de lunch onderweg wat de eigenaar zo leuk vindt dat hij uitgebreid begint te kletsen en van alles over onze reis wil weten. Af en toe leidt het tot wat spraakverwarring omdat zijn Engels niet zo vloeiend als zijn enthousiasme is en ons Grieks echt te wensen overlaat. Maar we begrijpen elkaar en genieten van altijd van dit soort spontane ontmoetingen. We worden uitgebreid uitgezwaaid als we weer doorrijden met ons leuke cabriootje.

Gespletenheid van Nicosia
Wat een indrukwekkende situatie in Nicosia/ Lefkosa. Midden door de stad loopt een grote scheidslijn van ca 10 mtr breed: niemandsland. Waar voorheen huizen en andere bebouwing stond zijn nu hooguit nog een paar gevels over maar de rest is gewoon plat geslagen en in dit gebied bevinden zich de VN soldaten. Het westelijk deel van de stad behoort toe aan de Grieken, aan het oosten rekenen de Turken dit als hun hoofdstad op het eiland. Oversteken gaat niet zomaar, straten die eerst van West naar Oost liepen zijn afgesloten met torenhoge tonnen, hekken, zandzakken en prikkeldraad. Op strategische punten zitten soldaten in uitkijktorens om iedereen in de gaten te houden. Op deze plekken is fotograveren uitdrukkelijk verboden. Op 1 punt is het echter wel toegestaan om even ‘aan de andere kant’ te kijken maar uitsluitend te voet en na het dubbel scannen van ons paspoort: eerst door de Griekse grenswacht en vervolgend door de Turken. En bij terugkomt uiteraard weer andersom. De regels zijn streng: 1 voor 1 bij de balie, zonnebril af en de beambten vriendelijk te woord staan, het voelt echt als een serieuze grensovergang!

In het Turkse deel (door Turkije bezet deel volgens de Grieken) is het een levendige bedoeling. Smalle straatjes worden optimaal benut door actieve ondernemers die niet alleen allerlei souvenirs aan de man brengen maar ook juweliers, horloge verkopers en kledingzaken stallen hun waar uitgebreid aan. In de oude markthal heeft de groenteboer uitgebreid zijn best gedaan om alles mooi te presenteren, net als zijn buurman die allerlei soorten baklava verkoopt. Dan klinkt de het gebed uit de minaret, we zijn tenslotte in een islamitische stad. Een aantal mensen houdt halt maar voor de meesten gaat het werk gewoon door.

Terug in het Griekse deel valt de rust en ruimte hier extra op. Hoewel we het aan de Turkse kant wel ‘gezelliger’ vonden is het aan deze kant wat relaxter. Met een temperatuur van tegen de 35C in een benauwde stad is dat toch wel fijn. Aan deze kant treffen we tegen de grens vooral enorme ateliers en werkplaatsen van kunstenaars en makers, afgewisseld met expositie ruimtes en experimenteer plekken. Mooi om te zien dat deze doelgroep juist op blijkt te bloeien in dit bijzondere ‘niemandsland gebied’. We zien hier Griekse vlaggen wapperen, 20 meter verderop staan de Turkse vlaggen in dezelfde windrichting. Een hele bijzondere situatie die al sinds 1974 bestaat toen de wapenstilstand werd afgekondigd maar na bijna 50 jaar lijkt er nog steeds geen oplossing gevonden. Wij kunnen ons niet voorstellen dat er ook maar iemand blij is met deze situatie.

Pera als centraal punt in het land
We bevinden ons nu precies in het midden van het eiland. Wij wandelen door het oude dorp van Pera, langs de oude kerk, de in leem en keien opgetrokken huisjes. Op de meeste plekken zijn de luiken gesloten, net als bij ons romantische verblijf: Aperanti Agrotourism. De mensen zitten beschut op hun binnenplaats waar het koel is. Het dorpje doet hierdoor wel erg verlaten aan terwijl er toch een kleine 1000 mensen in het dorp wonen. Vlak achter de kerk trekken wij het buitengebied in, langs boomgaarden en door de droge rivierbedding naar de dam. Verschillende citrusvruchten die wij onderweg vinden lessen onze dorst. Dit is duidelijk de warmste dag tot nu toe voor ons. Terwijl wij de omgeving verkennen is de buurman al druk in de weer geweest voor onze avondmaaltijd: ruim 6 uur heeft het vlees gegaard in een oude steenoven om tot een traditioneel gerecht bereidt te worden. Een take away op bestelling.

Na een heerlijk ontbijt met gezonde streekproducten en vers fruit gaan wij weer op pad. Waar gaat dat stofweggetje achter de dam naartoe? Het blijkt weer een prachtige route door de bergen te zijn, afwisselend met dennenbossen en bloeiende struiken in roze en wit, terrassen met wijnranken. Snel steekt er een zwarte slang over, het bleek een zeldzame Cypriotische zweep slang (Dolichpohis Cypriensis) te zijn die alleen op hele selecte plekken in Cyprus voortkomt. Hoewel deze route wel iets langer duurt dan over de snelweg (ca 4 uur ipv 50 minuten) genieten we volop en komen we uiteindelijk bij de zuidkust aan waar een volgend mooi huisje op ons wacht.

Zuidkust
Aan de horizon hangt een bruine waas, vermoedelijk Sahara zand uit Afrika. Een strook graanveld scheidt het smalle kiezelstrand van de doorgaande weg, geen duinenrij zoals wij die in NL kennen. Verder naar het oosten zien we vrijwel alleen maar bebouwing. We proberen de kustweg te volgen maar zien weinig van de zee, overal staan huizen en gebouwen voor. Er wordt nog veel gebouwd maar er zijn ook heel wat projecten die halverwege gestopt zijn (al snel blijkt dat dit niet alleen met covid te maken heeft, veel projecten staan al jarenlang stil). Of gebouwen die schreeuwen om onderhoud en aandacht. Wie ook schreeuwen om aandacht zijn de grote groepen toeristen die we bij het zuid oostelijke schiereiland Cape Greco NP aantreffen. De turkooise baai ligt vol boten waar een hoop geluid vanaf komt. Verschillende muzieksoorten strijden met de toelichting van de gids uit de luidsprekers. De piratenboot laat allerlei kanonschoten over het water galmen.

Het turkooise blauwe water trekt zich niets aan van alle drukte aan en kletst met regelmaat op de zwart en witte rotsen. Vanuit een cave hebben we een mooi uitzicht over het water. De rotsen zijn gevormd door het zeewater wat voor prachtige rotsformaties zorgt. We vinden een relatief rustig strandje en nemen een duik in de zee. Afwisselend koele en warmere stromingen voelen we voorbij komen. Sinds de temperatuur de 35 aangetikt heeft een paar dagen geleden is het iedere dag boven de 30C dus een verkoelende duik is zeer welkom.

We volgen afwisselend de kustweg en een route meer inlands, deze keer richting het westen. We genieten van de wegen langs de graanvelden, de haarspeld bochten door de bergen maar het mooiste was nog wel de zoutvlakte in de buurt van Limasol! We rijden richting het water maar worden gefopt door de zoutkorrels: een fata morgana. Verderop is de zoutvlakte deels begroeid en hier voelt de ondergrond veel zachter aan, we besluiten een stukje te lopen en zien dan een aantal flamingo’s opstijgen. Hoewel ze ver weg zijn zien we wel duidelijk hun roze kleur. Nog iets verder weg zien de enorme bebouwing van de stad en industrie: wat een contrast met deze mooie natuur!

In Limasol strijden de vele prestigieuze gebouwen om de eer naar het hoogste, architectonisch meest uitdagende of gewoon het grootst. Er wordt hier veel geïnvesteerd, vooral in villa’s, appartementen en kantoren. Als tegenhanger bezoeken we nog een archeologische site en vanaf het amfitheater hebben we een mooi uitzicht over de landbouwvelden met aansluitend de zee.

Feest
Het strand bij Pissouri is relatief breed en ern afwisseling van keien en zand. Het is windstil, het water ziet er strakblauw uit en het strand is nog vrijwel helemaal leeg. Wij stappen in de kano en gaan op pad. Kristalhelder water maakt het mogelijk om de vissen rond te zien zwemmen en de schittering van de zon op de witte zandbodem waar te nemen. We varen langs de grillige witte rotsen. Vanuit verschillende kanten zien we steeds andere figuren tevoorschijn komen. Een aantal zwaluwen vliegen heen en weer, zij hebben hier hun nest. Hun gefladder en de golfslag zijn de enige geluiden die we horen. We genieten van de ruimte, de rust, het geweldige uitzicht en elkaar. Even voelden wij ons alleen op de wereld, omringd met de geuren, sferen en het geluid van de natuur, de Ibexen in hun element!

Met een krachtig geluid slaan de golven op de kant, als de zee zich weer terugtrekt rollen de keien over elkaar heen en maken er een muzikaal spel van in verschillende toonhoogte. Op het strand lunchen we met een locale champagne die we speciaal voor deze feestelijke gelegenheid hebben gekocht bij de winery: De Ibexen zijn 34 jaar samen vandaag! We drijven in de zoute zee, wisselen zon en schaduw een beetje af want met een temperatuur van ca 35C is het behoorlijk warm.

Avontuur
Wat gebeurt er als je klein weggetje in gaat waar duidelijk al langere tijd niemand geweest is en waar niet alleen de begroeing de weg heeft overgenomen maar ook de rotsen naartoe gerold zijn en het bergwater spleten in het gesteente heeft gemaakt? Dan moet je alle offroad rij ervaring inzetten en rustig wiel voor wiel over rotsen en door diepe kuilen manoeuvreren, iets wat Ray en de Suzuki gelukkig heel goed samen kunnen! Maar soms gaat het gewoon echt niet en wint de berg… als wij dit punt bereiken zit er niets anders op dan omkeren op het weggetje wat nauwelijks breder is dan de auto met aan de ene kant de bergwand en aan de andere kant een diepe afgrond. Centimeter voor centimeter wordt er gedraaid waarbij we volledig op elkaar moeten vertrouwen. Wendy geeft de aanwijzingen en Ray stuurt met beleid. Even wordt het echt spannend als het wiel net over de rand lijkt te rollen maar het gaat gelukkig goed. Het volgende weggetje lijkt beter, hier mogen we een stukje door de rivier. Verderop zit een herder met een groep geiten, de enige persoon die wij in dit berggebied aantreffen. De ridders uit lang vervlogen tijden zijn inmiddels vertrokken, alleen de ruïnes van de Tempeliers zijn zichtbaar. Grote en kleinere hagedissen kijken nieuwsgierig naar ons om vervolgens pijlsnel weer in een rotsspleet te verdwijnen.

Het Cyprus avontuur zit er bijna op… nog één keer navigeren we richting de bergen, volgen het gravelpad langs een mini kerkje en picknicken we bij een meer. Een munt slang (Hemorrhois nummifer) slingert sierlijk over de weg en geeft daarmee een mooie krul aan deze fantastische reis. Wat hebben we genoten van de prachtige omgeving, de stralende zon, de mooi turkooise zee en het lekkere eten. Cyprus, we zijn weer een mooie ervaring rijker!